Postuum: Tony Allen

De Nigeriaanse drumlegende Tony Allen is afgelopen donderdag vrij onverwacht overleden in Parijs. Allen wordt samen met Fela Kuti gezien als grondlegger van de afrobeat, waarbij Afrikaanse ritmes samengingen met westerse stijlen als jazz en funk. Allen is 79 jaar geworden. 

Onlangs sprak ik hem telefonisch in het kortste vraaggesprek dat ik ooit voerde met een muzikant. Nadat ik me had voorgesteld deelde Allen doodleuk mee dat hij geen zin had in nog een vraaggesprek. Er was sprake van miscommunicatie tussen diverse partijen. Hij dacht dat de interviewsessies waren afgelopen.
Aanleiding voor het gesprek was het verschijnen van het album Rejoice, dat Allen maakte met de Zuid-Afrikaanse trompettist Hugh Masekela. Dat wil zeggen, in 2010 hadden ze een weekend in een Londense studio opnamen gemaakt, maar die waren op de plank blijven liggen. Uit de vergetelheid ontrukt laat de plaat het genius van de drummer en de in 2018 overleden trompettist horen. Grote muzikanten verstaan en stimuleren elkaar.
 
Zo was het ook geweest in de samenwerking tussen Fela Kuti en Tony Allen in de jaren zestig en zeventig in Nigeria, toen ze traditionele Afrikaanse muziek met westerse invloeden en instelling gingen maken. Beiden waren in de Verenigde Staten onder de indruk geraakt van de zwarte muziekstijlen aldaar: soul, funk, jazz– Art Blakey was Allen’s grote voorbeeld. Maar zeker zo zeer waren Allen en vooral Kuti beïnvloed door het zelfbewustzijn van Afro-Amerikaanse activisten als Malcolm X.  

Met Kuti maakte Allen tientallen albums en de waardering die ze voor elkaar hadden was groot. Maar de dominante Kuti was net iets meer overtuigd van zijn eigen kwaliteiten, dus ging Allen uiteindelijk zijn eigen weg. Hoogtepunten uit zijn eigen oeuvre zijn Secret Agent (2009) en het jazzy The Source (2017).
Allen speelde veel en graag samen met anderen, waarbij leeftijd en achtergrond geen sta in de weg hoefden te zijn. Zo was hij de drummer van Damon Albarn’s The Good, The Bad & The Queen. 
 
Allen’s overlijden kwam volgens zijn management volkomen onverwachts, en hoewel de precieze oorzaak nog onbekend is, wordt covid-19 uitgesloten.
 
Tony Allen: 12 augustus 1940 - 30 april 2020