Natalie Merchant: Paradise Is There

Paradise Is There, het nieuwe album van Natalie Merchant, stelt me voor een dilemma. Het is een remake van Tigerlily uit 1995, het fenomenale album dat destijds de flitsende start van haar solocarrière betekende. Paradise Is There is prachtig, maar komt het uit de schaduw van zijn beroemde voorganger.

Artiesten die een succesalbum live op de planken brengen, dat verschijnsel is bekend. Afgelopen maand nog was Patti Smith in ons land te zien met een integrale uitvoering van Horses. Ik was er niet bij, want in Parijs, waar haar optreden overigens ook was uitverkocht. Het voorziet kennelijk in een behoefte.

Artiesten die ouder werk opnieuw opnemen is ook niet vreemd. Tindersticks deed het, Ane Brun, Rickie Lee Jones, om er een paar te noemen. Maar meestal nemen ze nummers uit hun gehele oeuvre en beperken zich niet tot één album. Vaak ook zijn het live-versies.

Tigerlily

“Veel liedjes van Tigerlily staan nog altijd op mijn live-repertoire”, verklaart Natalie Merchant haar remake. “Nummers die ik al twintig jaar bij me draag en koester. Ik wilde ze een nieuw leven geven omdat ik het niet fair vind dat ze voor eeuwig lijken te zijn vastgelegd in de vorm die ik 1995 voor ze vond, terwijl ik me zelf heb kunnen ontwikkelen en mijn publiek ook.”

Daar is weinig tegen in te brengen, zeker niet als Natalie Merchant het beweert. Ik meen haar goed genoeg te kennen om te weten dat ze het werkelijk meent en dat niets aan deze nieuwe uitgave riekt naar snel geld. Nieuwe wikkel om de inhoud en nog een keer verkopen.

Dat is haar ding niet. In het liefdevol uitgevoerde project Leave Your Sleep, een tot een magnum opus uitgegroeid project over slaapliedjes en poëzie, stak ze een fortuin. En niemand zal voor de goede zaak ooit vergeefs een beroep op haar doen. Ze staat pal voor sociale rechtvaardigheid en een schoon milieu. Maar dit terzijde.

Paradise Is There

De prangende vraag is of Paradise Is There een goed album is. Mocht ik Tigerlily niet hebben gekend, dan zou ik dat met een volmondig ja beantwoorden. Want Carnival, San Andreas Fault, Wonder en Beloved Wife zijn nog altijd zeer mooie composities. En zonder ze een totaal andere uitvoering te geven, zijn ze inderdaad met Merchant meegegroeid. De nummers klinken akoestischer en voller dan voorheen, met prachtige strijkersarrangementen. Haar stem lijkt zelfs nog diepere lagen aan te boren dan in de originelen. De volgorde van de nummers is wat anders, bij de nieuwe uitvoeringen paste blijkbaar een andere flow.

Maar je gaat vergelijken. Paradise Is There uit de cd-speler, Tigerlily erin. Tigerlily eruit, Paradise Is There erin. En zo nog zo’n keer of tien. Dan heeft Tigerlily toch een frisheid waar de remake niet aan kan tippen. Dat kan te maken hebben met mijn eigen oren en wat daar tussen zit: de sensatie die ik beleefde bij het horen van Tigerlily – toen ik de zangeres van 10.000 Maniacs alleen nog vaag van naam kende.

Soms kan teveel voorgeschiedenis in de weg zitten. Dit is zo’n moment dat ik zou ik wensen dat ik alle popmuziek nog ontdekken kon.

Paradise Is There verschijnt bij Nonesuch/Warner. Het album gaat vergezeld van een dvd met live-optredens, archiefmateriaal en interviews met muzikanten, vrienden en fans.