Mariusz Duda: angst als raadgever

Mariusz Duda vindt zichzelf een muzikale schaker op drie borden tegelijkertijd. Naast de band Riverside bestiert hij het op folk gebaseerde soloproject Lunatic Soul en onder eigen naam maakt hij elektronische muziek. “Als ik niet op het podium sta met Riverside ben ik in een studio nieuwe muziek aan het opnemen.”

Tekst Michael Struis
 
Aan het eind van de middag melden zich de eerste fans van Riverside bij de deuren van de grote zaal van TivoliVredenburg. Mannen van middelbare leeftijd in band T-shirts zijn in de meerderheid. Riverside is een liveband bij uitstek en de onbetwiste roerganger van deze Poolse progrockers is zanger, bassist, componist en tekstschrijver Mariusz Duda (48). Zo’n twee uur voor het concert zit hij ontspannen tegenover me en praat hartstochtelijk over zijn drie projecten. 
“Zo rond mijn vijftiende luisterde ik naar instrumentale elektronische muziek, vooral van Tangerine Dream, Vangelis en Mike Oldfield. Voor mij was dat heerlijk ontspannen. Toen ik in bandjes ging spelen kwam ik in aanraking met rock en metal en dat geluid hoor je terug bij Riverside. Maar ik wil ook mijn folky kant en mijn meer elektronische inslag laten gelden. Dat kan niet met Riverside, dus de folky songs bewaar ik voor Lunatic Soul en ambient breng ik uit onder de noemer Mariusz Duda.”

Angsten
“Tijdens de coronaperiode kon ik geen kant op en begon ik terug te vallen op de muziek uit mijn jeugdjaren. In de studio ontstonden spontaan lockdownsessions.”
Het resulteerde in het volledig instrumentale AFR AI D, het vierde album onder zijn eigen naam. De AI in de titel staat voor Artificial Intelligence.
“Angsten zijn in mijn leven altijd een signaal geweest om dingen anders aan te pakken. Ik lijd aan tinnitus in mijn rechteroor en had veel last van paniekaanvallen. Door angst en stress ging mijn lijf zo tekeer dat ik dacht dat ik doodging. Mijn angsten heb ik beheersbaar gemaakt, ik kan ze accepteren en ook de tinnitus is nu een onderdeel van mijn leven. De paniekaanvallen zijn nagenoeg verdwenen.
Dat wat betreft mijn eigen angsten. We leven nu in een wereld waarin chatbots en kunstmatige intelligentie mainstream aan het worden zijn. Dat maakt ons allemaal angstig. Tegelijkertijd is er ook een mogelijkheid om die zaken te omarmen en ze juist te leren gebruiken in het dagelijks bestaan. Het maakt het een stuk gemakkelijker. Volgens mij begint dat bij het onderwijs aan onze kinderen, de volgende generatie. Daar gaat het conceptalbum over. Het is de instrumentale vertaling van deze gedachten.”
 
Riverside
“Ik hou niet van de indeling in genres. Muziekjournalisten en fans stoppen mijn muziek graag in hokjes: prog, folk, rock, elektronisch. Mijn muziek is net als jullie magazine genre-overstijgend. Dit najaar staat in het teken van de release van AFR AI D. De ID.Entity-tour van Riverside is dan in Europa afgerond. Volgend jaar komt Lunatic Soul met zijn achtste album en in 2025 is het weer Riverside wat de klok slaat.”
Of hij gespannen is voor het concert die avond? Het allereerste uitverkochte concert van Riverside in Nederland. ”Nee hoor. Ik ga zo eerst nog even lekker douchen.” Mariusz Duda heeft zijn grootste angsten inmiddels overwonnen.

Waakzaamheid
Er is echter één vrees die hij vooralsnog niet los kan laten. Verontrusting over de toekomst van Polen, al stemde de uitslag van de verkiezingen afgelopen oktober hem hoopvol. “Ik heb mijn stem uitgebracht in Luxemburg, want we waren op tournee. Natuurlijk ben ik opgelucht dat na jaren van ondermijning van onze democratie er weer voorzichtig met optimisme naar de toekomst kan worden gekeken. Ik zeg voorzichtig want deze partij (PiS) zal er alles aan doen om de macht te behouden. Wat in Polen is gebeurd kan trouwens iedere westerse democratie overkomen, ook Nederland. Waakzaamheid blijft geboden.”