Joan as Police Woman: geboeid afgevoerd

De grens tussen lusteloos en respectvol is soms moeilijk te trekken in een concertzaal. Zijn de mensen stil uit respect, uit ontzag voor de muziek en artiest of komt het door een niet overslaande vonk? Of wellicht een indolente volksaard? Onzin natuurlijk. Want er zijn nu eenmaal artiesten die een zaal zo weten te bespelen dat het publiek gewillig naar hun pijpen danst.

Tekst Ludo Diels Foto Hugo Thomassen
 
Dat de Amerikaanse singer-songwriter Joan As Police Woman tot deze groep der magische marionettenspelers behoort die een publiek naar haar hand zet weet ik sinds het optreden in de Brusselse Botanique zeker. Wat ik evenwel weet is dat ik tijdens het optreden van Joan Wasser ofwel haar nom de plume Joan As Police Woman alleen maar het geluid hoorde van de airconditioning en om me heen het zachte geroffel van harten die geraakt door de muziek een paar tikken sneller sloegen toen de band begon te spelen. Tot zwijgen gebracht door de zachte hand van Joan As Police Woman.
 
Met haar inmiddels twaalfde album Lemons, Limes and Orchids heeft Joan As Police Woman dit jaar een album gemaakt dat als representatief mag gelden voor haar muzikale oeuvre. Het is muziek die het in zich heeft bij elke draaibeurt aan zeggingskracht toe te nemen door telkens meer lagen van betekenis en onderliggende patronen en arrangementen prijs te geven. Er valt veel te ontdekken in haar discografie. Thematisch cirkelt ze rond verlies, pijn, vasthoudendheid en liefde. Uitwaaierende stijlen klinken door: soul, indiepop, jazz en rock. Het swingt evenzo als dat het draagt, troost en voedt. Verstilt, maar ook levendig, vurig con brio. Adembenemend en bloedstollend.
Ook werkte ze veelvuldig samen met andere artiesten, onder wie namen van het kaliber Tony Allen, Lou Reed, Anohni en Rufus Wainwright. Een onsamenhangende hutspot wordt het echter nooit. Je hoort dat het uit diezelfde klankrijke bron komt. Om eens een cliché van stal te halen: ze klinkt als zichzelf. Ze speelt groots in doorgaans het kleinere zalencircuit. Muziek kortom voor fijnproevers.
 
In die goedgevulde orangerie van de Brusselse Kruidtuin voltrok zich niet minder dan een revelatie. De aanzwellende drumslagen van meesterpercussionist Jeremy Gustin riepen de zaal wakker voor een intieme avond luistergenot. De bezetting was met verder op gitaar Will Graefe en Joan Wasser op toetsen en gitaar klein gehouden. De bandleden kregen ruimte om hun virtuositeit te demonstreren zonder daarin door te slaan of de dienstbaarheid aan het liedmateriaal uit het oog te verliezen. Juist die subtiliteit die beide instrumentalisten aan de dag legden voegde aan de setlist een belangrijk element toe dat in haar albums soms ontbreekt, namelijk lucht. Juist het feit dat er stiltes vielen die niet sonisch werden dicht geplamuurd gaf de liedjes een aangename lichtheid en stuwende ritmiek. Met minder deed ze meer daar in Brussel. De liedjes werden teruggebracht tot hun kern, zo leek het.
 
De in New York wonende zangeres serveerde vooral in het eerste deel van de show een groot deel uit van haar in september uitgebrachte album Lemons, Limes And Orchids uit. Na de pauze diepte ze ook nummers op van eerdere albums als Eternal Flame, Chemmie, Tell Me en The Magic. Getuige de lange rij bij de merchandise, waar haar laatste album gretig aftrek vond, heeft Joan As A Police Woman in Brussel goede zaken gedaan. Toch blijft het muziek voor een zekere niche. En misschien schuilt daarin juist ook wel de aantrekkelijkheid. Want je moet er niet aan denken deze liedjes te consumeren op een festivalweide of in een imposante roezemoezende popzaal. Omdat voor Joan Wasser niet alles groter hoeft, maar wel, indien mogelijk, beter heeft zij met name in Europa een vaste schare fans weten op te bouwen. Mensen die respect hebben voor mooie liedjes en waardering opbrengen voor het vakmanschap dat daarbij hoort. Het is zeker niet allemaal boterzacht wat ze brengt, allesbehalve dat. De setlist kent een goede sequentie waarin swing evenveel ruimte krijgt als verstilling. Soms laat ze het lekker schuren en rockt het trio gruizig en uitbundig.
Geen valse noot te bekennen, tenminste niet van mijn kant. Muziek om verliefd op te worden. Ik laat me dan ook gewillig in de boeien slaan en afvoeren door Joan As Police Woman.