De missie van Mike Farris

Gospel, soul, blues… niemand zingt zoals Mike Farris. Fe-no-me-naal, hij heeft misschien wel de meest soulvolle blanke strot van het noordelijk halfrond. Diepe dalen heeft hij gekend en bijna kneep hij er tussenuit. Maar gelukkig gaat het goed met hem. Hij heeft een Grammy op zak en komt binnenkort naar ons land.

Tekst Kees van Wee; foto Sebastian Smith

Toen ik in 2007 Salvation In Light hoorde, de tweede cd van Mike Farris, geloofde ik mijn oren niet. Was dit echt dezelfde Mike Farris als de man die ooit deel uitmaakte van The Screamin’ Cheetah Wheelies? Ongelooflijk! Uit de boxen knalde geen blanke rocker, maar een swingende, stevige zwarte zangeres, zo leek het.

Gospel, soul, blues en New Orleans-jazz, dat zijn de ingrediënten van het onweerstaanbare schijfje. Dampende en spetterende versies van de standards Sit Down Servant en Oh Mary Don’t You Weep, ijzersterke eigen songs en een aantal geweldige covers, waaronder nummers van Sam Cooke en Sister Rosetta Tharpe. Heerlijk strak gespeeld en swingend als de neten. Salvation in Light eindigde dat jaar dan ook bovenaan mijn jaarlijstje.

Drank en drugs
Mike Farris heeft inmiddels een mooie solocarrière opgebouwd. Maar zijn leven ging lang niet altijd van een leien dakje. Zijn ouders gingen uit elkaar toen hij elf was. Dat was een enorme dreun voor de jonge Mike, die zijn heil zocht zijn in drank en drugs, en bijna overleed door een overdosis. Hij leefde een tijdje in een park, belandde in een opvoedingsgesticht, trok in bij zijn vader en begon gitaar te spelen en songs te schrijven. Zo krabbelde hij overeind en uiteindelijk formeerde hij de bluesy rockband The Screamin’ Cheetah Wheelies. Ook was hij een tijdje de zanger van Double Trouble, de voormalige begeleidingsband van Stevie Ray Vaughan. Maar ja, het leven ‘on the road’ was vol verleidingen, en voor hij het wist herontdekte hij de verslavende middelen die hem eerder bijna de das hadden omgedaan. Opnieuw ging het niet goed met Mike Farris.

Begrafenis
Alles veranderde toen hij in 2004 de begrafenis van een vriend bezocht. De schellen vielen hem van de ogen; hij koos voor God en een sober leven. Ook op muzikaal gebied veranderde er wat. Farris liet zijn rockverleden achter zich en koos voor ‘aardsere’ muziek, zoals soul, blues en – het wekt geen verbazing – vooral ook gospel.
En met succes. In 2015 won hij met zijn vierde album, Shine For All The People, een Grammy (Best Roots Gospel Album). Daar was hij uiteraard blij mee. Maar, liet hij in een interview met Blues Magazine weten: ‘Muziek gaat niet om het winnen van prijzen. Het gaat er veel meer om dat je de best mogelijke plaat maakt, voor mij althans.’
 
Net zoals Salvation in Light biedt ook Shine For All The People veel vlammende covers. Heel indrukwekkend hoe hij songs van mensen als J.B. Lenoir, Mary Gauthier en Harry Dixon helemaal naar zich toetrekt. En opnieuw klinken er een paar eigen nummers die perfect op de covers aansluiten. Wat een magistraal meidenkoor, wat een heerlijke Hammond, wat een fijne blazers en wat een mooie mix van dampende swing met een paar rustmomenten. En bovenal: wat een fantastische zang komt er weer uit zijn unieke strot. Of je nou fan bent van Black Joe Lewis, Al Green, Otis Redding of Vintage Trouble, dit moet je horen.
 
Silver & Stone
Na Shine For All The People, waaraan trouwens een prima livealbum voorafging (Shout! Live, 2009) en een puike mini (Mike Farris And The Cumberland Saints, 2010), werd het tijd voor wat anders, liet hij in datzelfde interview weten. ‘Ik was klaar voor een nieuwe reis. Allerlei invloeden duwden me een nieuw hoofdstuk in. Dat was wel een beetje beangstigend, want ik wist niet waar dat naartoe zou leiden.’

Uiteindelijk volgt er een sterk nieuw album: Silver & Stone (2018), zijn meest recente werkstuk, waarmee Farris eens te meer bewijst wat een fantastische zanger hij is. Dit keer is de Heer wel veel minder duidelijk aanwezig. ‘Het draaide allemaal om mijn leven en mijn vrouw. Alle liedjes heb ik thuis geschreven (Farris woont in Nashville), voor haar en voor ons.’ Naast sterk eigen werk, waaronder een eerbetoon aan Mavis Staples, een van de artiesten die hij bewondert, evenals onder anderen Van Morrison en Pops Staples, horen we ook weer geweldige covers. Bijvoorbeeld van de klassieker Are You Lonely For Me Baby (Bert Berns) en Let Me Love You Baby (Willie Dixon), beide heerlijke swingend uitgevoerd.

Spirituele muziek
Dat er op Silver & Stone niet echt gospel klinkt wil niet zeggen dat hij die muziekstijl vaarwel heeft gezegd. ‘Oude spirituele muziek vindt echt weerklank bij mij. Het gaat veel verder dan alleen het christelijke geloof. Er zijn verhalen over persoonlijke strijd, hoop en het verlangen naar betere tijden. Het gaat voor mij verder dan religie.’
Al eerder, in een interview dat Glide Magazine met hem had in 2009, had hij laten weten dat hij het als zijn taak ziet om oude, spirituele muziek terug te brengen naar de mensen. ‘Toen de Britse invasie kwam, stopten ze bij de blues, zoals Son House, Blind Lemon Jackson en Robert Johnson. Maar als ze nog wat verder terug waren gegaan, zouden ze de echte bron hebben gevonden. Oude soulmuziek en spirituele muziek zijn zo’n beetje vergeten. Ik zie het als een deel van onze missie om dat soort muziek opnieuw te introduceren. Vooral ook omdat dat onze muzikale erfenis is. We moeten die muziek afstoffen en aan de mensen laten horen. Die muziek is geboren vanuit strijd en blijft altijd relevant.’

Optreden
Zijn wilde leven, met drank en drugs, ligt al lange tijd achter hem. Daar is hij blij mee, al bewaart hij er niet alleen negatieve herinneringen aan. ‘De hoeveelheden drank en zo, dat was echt verbazingwekkend. Ik heb mazzel dat ik het overleefd heb. Het was allemaal een vage roes, gekte in veel opzichten, maar het was toen ook erg leuk.’
Ook aan The Screamin’ Cheetah Wheelies bewaart Farris blijkbaar goede herinneringen, want in juli van dit jaar voegde hij zich bij zijn vroegere bandmaatjes voor vier uitverkochte optredens.

Mike Farris staat al vele jaren met beide benen stevig op de grond en het gaat nog steeds goed met hem. Gelukkig maar, voor hem en ook voor ons, want zijn soloalbums zijn stuk voor stuk aanraders. Ook live staat hij zijn mannetje. En het goede nieuws: hij komt binnenkort naar ons land.

Mike Farris live: maandag 7 november in TivoliVredenburg, Utrecht; samen met de Engelse blues/rootszangeres Jo Harman. Kaarten zijn hier te bestellen.