Bluesrocker Mike Zito: ‘De beste nummers komen meestal uit het niets’

Mike Zito maakt stevige bluesrock, maar gaat ook een ballad niet uit de weg en is zeker geen bluespurist. Het overlijden van zijn vrouw was een grote klap, maar hij putte er ook inspiratie uit. En na dertig jaar is hij nog lang niet uitgeblust.

Tekst Kees van Wee

De naam Mike Zito zal niet bij iedereen belletjes doen rinkelen. Dat ligt niet aan zijn productiviteit. Zo’n twintig soloalbums heeft hij gemaakt in een kleine dertig jaar. Ook heeft hij van 2012 tot 2016 een handvol albums gemaakt met zijn formatie Royal Southern Brotherhood, waarvan onder anderen Cyril Neville deel uitmaakte, evenals Devon Allman (zoon van Gregg Allman). Zijn relatieve onbekendheid heeft ook niet te maken met de kwaliteit van zijn muziek. Hij had al op jonge leeftijd een stevige, volwassen zangstem, is een uitstekende gitarist (hij begon op zijn vijfde) en schrijft prima songs.
 
Nee, het ‘probleem’ is dat hij bluesrock speelt, een genre dat nog steeds een enorme aantrekkingskracht uitoefent op heel veel muzikanten, met name jonge, blanke gitaristen, waardoor het dringen is bij een grotendeels leeggeviste vijver en het niet meevalt om je te onderscheiden.
 
Eerlijkheid
Desondanks timmert Zito (St. Louis, Missouri 1970) na al die jaren nog steeds met voldoende succes aan de weg. Zijn site meldt trots dat hij een van de meest geprezen hedendaagse bluesartiesten is, en hij is nog lang niet van plan het bijltje erbij neer te gooien.
Dat hij na al die jaren nog steeds voldoende fans aan zich weet te binden, en er ook nieuwe bijkrijgt, heeft er waarschijnlijk mee te maken dat hij stijlvast is en in zijn teksten dicht bij zichzelf blijft. ‘Ik heb niets te verbergen; het lijkt erop dat mijn eerlijkheid is waar mensen zich het meest mee identificeren’, vertelde hij aan het tijdschrift Vintage Guitar. ‘Anders (Osborne) vertelde me al vroeg: als je niet gelooft wat je zingt, zul je nooit een goede zanger worden. Ik probeer geen flauwekul te schrijven; ik probeer elk woord te laten tellen.’
 
Relaties en liefde
Liefde en relaties belangrijke thema’s voor Zito, waarbij het niet altijd koek en ei is, en hij zich in het verleden soms nogal macho en vrouwonvriendelijk uitliet. Neem de tekst van Pull The Trigger (van zijn debuut Blue Room uit 1996):
 
I know I’ve done you wrong,
but baby have some sympathy
I know I slept with your friends when I had too much to drink
When it comes to love, honey, you know I just can’t think
 
Oftewel: niet zeuren schatje, bekijk het nou eens van mijn kant, zo ben ik nou eenmaal. Tja.

Overleden vrouw
Tegenwoordig klinken er soms heel andere woorden. Zo is de ballade Forever My Love gewijd aan zijn vrouw Laura, die kort nadat hij de song had geschreven overleed aan kanker. Op zijn site meldt hij het volgende: ‘De beste nummers komen meestal uit het niets en zijn heel gemakkelijk te schrijven, alsof ik het nummer niet echt schrijf, ik ben slechts de tolk. Elke ochtend zat ik aan tafel en zong ik het nummer luid, en zij luisterde. Ze vertelde me hoeveel ze van het lied hield, ze was echt trots.’
 
De song is te vinden op zijn recente album Life Is Hard. Die titel verwijst niet alleen naar zijn eigen leven, liet hij onlangs weten in een interview met Rock & Blues Muse. ‘Het is verschrikkelijk wat ons overkomt, maar er hebben over de hele wereld mensen te maken met shit die even erg, zo niet erger is.’
 
In datzelfde interview liet hij weten zichzelf niet als een pure bluesartiest te beschouwen. Dat is hij ook niet, wat blijkt uit sommige van zijn eigen nummers en ook uit sommige songs die hij covert. Zo sluit zijn debuutalbum af met een verdienstelijke uitvoering van Rocket Man van Elton John. En op Life Is Hard staat een prima versie van Have A Talk With God van Stevie Wonder.
 
Lyle Lovett en John Hiatt
Hij luistert ook lang niet alleen maar naar blues. Zo liet hij een jaar of vijftien geleden in een interview met Rockwired.com weten groot fan te zijn van Lyle Lovett en John Hiatt, zeker ook vanwege hun teksten. ‘Zij hebben de kunst van het vertellen van verhalen echt onder de knie, en dan kan het niet alleen gaan over persoonlijke ervaringen. Zij krijgen ideeën en zijn dichters. Het poëzieapect is het deel waar ik momenteel aan werk. Mijn beste songs, denk ik, zijn die die ik in tien tot vijftien minuten heb geschreven. Het is alsof het liedje er altijd al was, en als het af is, vraag of ik me af of het niet misschien een nummer is van iemand anders. Als ik dan naar mijn muziekverzameling ga, merk ik dat dat gelukkig niet het geval is.’
 
Eigen platenlabel
De laatste jaren brengt Zito zijn werk uit op Gulf Coast Records, waarvan hij mede-eigenaar is. Dat label is hij niet gestart omdat hij tijd over had of om er veel geld mee te verdienen, maar vooral om onervaren artiesten te helpen hun werk uit te brengen. ‘We wilden niet gaan concurreren met Alligator of Ruf Records maar gewoon low budget opnames maken om het balletje aan het rollen te brengen voor mensen die we kenden’, vertelde hij een paar jaar geleden aan Blues Blast Magazine.
 
Binnenkort geeft Mike Zito enkele optredens in ons land, van harte aanbevolen voor fans van mannen als Gary Moore, Stevie Ray Vaughan en Joe Bonamassa (die Zito’s recente album overigens mede produceerde en daarop ook gitaar speelt). Uiteraard klinken er dan songs van Life Is Hard, en die zullen hem dan herinneren aan zijn overleden vrouw. ‘Maar’, vertelde hij in een interview met Relix.com, ‘het ergste is voorbij’.

Mike Zito is ervan overtuigd dat Life Is Hard het beste album is dat hij ooit heeft gemaakt en ziet het uitvoeren van de nummers op een podium als een geschenk. ‘Het is absoluut louterend. Ik mag hulde brengen aan een geweldig mens, een geweldige vrouw, die veel te jong is gestorven.’

Mike Zito live: 8 oktober in Café De Amer, Amen; 11 oktober in Poppodium Volt, Sittard; 13 oktober in TivoliVredenburg, Utrecht.