Hamilton Leithauser: uit de impasse

Meer dan twintig nummers had Hamilton Leithauser, vooral bekend als de voorman van de Amerikaanse indierockband The Walkmen, ‘op de plank’ liggen in zijn huisstudio. Maar er was een probleem. Hij had er letterlijk geen woorden voor. “Ik was mijn inspiratie voor het schrijven van teksten helemaal kwijt.” Tot hij een man ontmoette op een veerboot. Leithauser’s nieuwe soloalbum The Loves Of Your Live is net uit.

Door Louis Nouws 
 
“De muziek was er bij mij altijd wel eerder dan de woorden”, licht Hamilton Leithauser (42) via Skype toe vanuit Washington D.C.. Hij is vanwege de uitbraak van het coronavirus in New York met zijn gezin uitgeweken naar de stad waar hij opgroeide. “Maar de woorden volgden doorgaans vrij snel. Ik maakte me dus niet al te druk en werkte door aan nummers in de verwachting dat de inspiratie voor de woorden wel zou komen. Maar die kwam dus niet. Als ik al wat opschreef leken het me algauw clichés en verging me de zin er verder aan te werken. Ik verloor langzaamaan ook mijn zangstem. In ieder geval de lust om te zingen.”
 
Solo

Formeel is The Walkmen nooit opgedoekt. In 2012 verscheen het voorlopig laatste album Heaven. Leithauser: “We maakten al heel lang samen muziek. Voor The Walkmen waren er andere bandjes. Een aantal van ons wilde weleens ondervinden hoe het is om met anderen muziek te maken of alleen. En na meer dan tien jaar en zo’n zeven albums voelde het voor iedereen goed eens wat anders te doen.”
Muziek maken na The Walkmen ging Leithauser goed af. In 2014 debuteerde hij als soloartiest met Black Hours en nog in hetzelfde jaar verscheen Dear God, een samenwerking met Walkmen-maatje Paul Maroon. Met Rostam Batmanglij van Vampire Weekend maakte hij in 2016 I Had A Dream That You Were Mine. Toen stokte het.

Leithauser heeft sinds een paar jaar een studio in zijn huis in Brooklyn. “Het is moeilijk om in het dichtbevolkte New York een fatsoenlijke ruimte te vinden waar je muziek kunt maken zonder dat dat overlast geeft. Zeker voor een band is dat lastig. Je wilt niet weten in wat voor groezelige kelders we hebben gerepeteerd zonder enige frisse lucht. Goede oefenruimte is schaars en duur. Alle New Yorkse bands hebben daar mee te maken. Ze wijken uit naar plekken zoals Los Angeles waar je nog wel betaalbare ruimtes kunt vinden. Ik was in de gelukkige omstandigheid een ruimte te kunnen bouwen in mijn eigen huis, waar ik al sinds 1998 woon. Het is niet groot maar ik kan me er uitleven, al ben ik in mijn eentje niet erg luid.
Ik speel bijna alle instrumenten zelf en een nummer begint meestal met een beat. Ik heb een drumstel gekocht. Niet dat ik een fantastische drummer ben, ik bedoel, in een band zal ik nooit drummen. Ik heb altijd met goede drummers gewerkt zoals met Matt Barrick in The Walkmen en Jonathan Fire*Eater. Maar ik vind het beter klinken dan een drummachine.
The Garbage Men was een van de eerste nummers die ik af had voor het nieuwe album, gebaseerd op een melodielijn die Paul me had toegestuurd. We werken nog altijd nauw samen. Op een gegeven moment had ik had wel twintig nummers gereed, die goed klonken, alleen… zero lyrics. Niet eens ideeën. Je kunt je voorstellen dat naarmate de woorden uitbleven de twijfel begon te groeien. Al die nummers, maar geen idee waar ik over moest zingen. Ik was het kwijt. Dat heeft zeker een jaar geduurd, tot ik die man ontmoette op de ferry tussen Long Island en Connecticut.”
 
Ontmoetingen
 
Cross Sound Ferry is het nummer van The Loves Of Your Life dat Leithauser uit zijn creatieve dip haalde. “Ik sprak die man kort op de veerboot van Oriënt Point, New York naar New London, Connecticut. In eerste instantie maakte de conversatie niet eens veel indruk op me. Maar later ging ik meer over hem nadenken. Hij zat al op die boot toen wij er opreden en het is een overtocht van bijna anderhalf uur. Er valt bijzonder weinig te beleven op die boot. Hoeveel tijd zou hij op die boot doorbrengen? En waarom? Met dat idee ging ik aan de haal. Fantaseren over wat die man zou kunnen bezielen gaf me ineens weer zin in schrijven. Ik begon te zingen over een gitaarlijn die ik van Paul Maroon had gekregen en dat bleek wonderwel te matchen met de woorden die ik had gevonden. Het karakter van dat nummer viel perfect samen met de persoonlijkheid van de man zoals mij die voor ogen stond. Iemand die hele dagen op een autoveer doorbrengt om maar van huis weg te zijn. Ik weet niet wat zijn beweegredenen waren, maar wel dat ik die wilde vangen in een dynamische rocksong.”
Met de woorden en de verbeelding kwam ook de lust in zingen terug. “Ik wist welke regels luid moesten en welke zacht. Met mijn stem kon ik de man en zijn verhaal tot leven brengen. Een heerlijk gevoel. Voor het eerst in lange tijd was ik weer echt zanger.”
Vrij snel daarna overkwam hem iets dergelijks met een Poolse vrouw die naast hem kwam zitten op een bankje en hem ongevraagd over haar leven vertelde. “Ook haar verhaal paste bij een nummer dat ik had liggen. De tekst gaf The Stars Of Tomorrow precies het gevoel dat de muziek bij me opriep, iets tussen teleurstelling en hoop. Ik zat op een spoor waarmee ik verder kon. Uit de impasse.”
 
Onvoorspelbaar
 
Weer een paar maanden later kwam hij in Manhattan een oude vriend tegen die hij in geen jaren had gezien. “Het was midden op de dag en hij gedroeg zich uitbundig alsof ie net een met alcohol overgoten lunch achter de rug had. We hadden een grappig gesprek. Ik geloof dat ik al tijdens onze conversatie dacht: hoe zou het zijn een song te schrijven over iemand die je kent, in plaats van over vreemden? Dat is riskant, maar waarom zou ik het niet eens proberen. Daaruit kwam The Old King voort. Die vriend is weliswaar heel grappig, maar heeft ook een ongemakkelijke, duistere kant. Toen het me lukte daar een nummer van te maken, opende dat een heel nieuw perspectief. Want ik ken nogal wat mensen waarover je verhalen kunt vertellen. Toen ging het los. Niet dat het altijd lukt overigens, er moet iets zijn, een karaktertrek, een handeling of wat dan ook, dat het proces in gang zet. Voor mij is het vaak iets waarover ik moet glimlachen.”
De nummers lagen al te wachten op de teksten, appeltje eitje zou je zeggen, maar het viel soms niet mee de juiste combi’s te maken. “Toen ik de tekst voor The Old King had, dacht ik precies te weten bij welke song dat paste. Een trage ballad. Ik was goed bezig, dacht ik, maar toen ik er na weken weer eens naar luisterde viel het me zo zwaar tegen. Het was het meest depressieve nummer dat ik ooit had gehoord en ik heb de opnamen gewist. Ik wilde het niet meer horen, terwijl ik ervan overtuigd was geweest dat die tekst en muziek voor elkaar waren geschapen. Bleek maar weer eens hoe onvoorspelbaar tekst en muziek op elkaar kunnen inwerken. Voor The Old King ben ik gaan zoeken naar een meer uplifting nummer. Ik heb mijn twee dochters een koortje laten zingen: Whatever happens / Know you can love me. Toen ontstond exact de sfeer waarnaar ik op zoek was.”
 
The Loves Of Our Live verschijnt bij Glassnote Music. Hamilton Leithauser live: 9 juni in Melkweg, Amsterdam (onder voorbehoud van...)